همه چیز درباره مأموریت موفقیت‌آمیز و تاریخی SpaceX

سلام بر همراهان همیشگی پست های آموزشی و فناوری وبسایت رسمی IDH. در این مقاله قصد داریم درباره مأموریت موفقیت‌آمیز و تاریخی SpaceX صحبت کنیم.

SpaceX اولین و تنها شرکت خصوصی است که اخیراً فضانوردانی را با موفقیت به فضا و درواقع به یک ایستگاه فضایی بین‌المللی فرستاد؛ البته با همکاری ناسا.

می خواهیم نگاهی داشته باشیم به این شرکت منحصربفرد و مؤسس بلندپرواز آن.

همینطور مروری می کنیم بر چگونگی انجام یک مأموریت تاریخی و ورود به دورانی جدید در عرصه فضانوردی.

SpaceX را بیشتر بشناسیم

شرکت فناوری‌های اکتشاف فضایی (Space Exploration Technologies Corporation) یا SpaceX یک شرکت تولیدکننده محصولات صنایع هوافضایی تجاری است که در کالیفرنیا آمریکا مستقر است.

این شرکت در سال ۲۰۰۲ توسط ایلان ماسک (بنیانگذار شرکت‌های PayPal و Tesla) تأسیس شد و امروزه با سرعتی باورنکردنی در حال گسترش است.

این شرکت صراحتاً اعلام کرد که برای ارسال انسان به فضا، ایجاد فناوری‌هایی برای کاهش هزینه‌های حمل و نقل فضایی و ساخت سکونتگاه روی کره مریخ بنیان گذاشته شده و این هدف را تا موفقیت نهایی، دنبال خواهد کرد.

ایلان ماسک را بیشتر بشناسیم!

ایلان ماسک (Elon Musk) یک مهندس و مخترع آمریکایی-کانادایی است که در سال ۱۹۷۱ در آفریقای جنوبی متولد شده است.

او در حال حاضر یکی از برترین و موفق ترین کارآفرینان نوظهور جهان است.

«ماسک» با ذهن خلاق و نبوغ خود و البته پشتکاری مثال‌زدنی، امروزه در خیلی از فهرست‌های «ترین» برای خود جایی دارد:

• ثروتمندترین‌های جهان
• با قدرت ترین های جهان
• موفق‌ترین کارآفرینان
• مطرح‌ترین مدیران دنیای تکنولوژی
• تأثیرگذارترین افراد

و… .

این مرد بلندپرواز که رؤیای تسخیر فضا را در سر می‌پروراند، علاوه بر دنبال کردن رؤیاهای خود در SpaceX، در شرکت تسلا موتورز (Tesla Motors) هم به دنبال ایجاد انقلابی در صنعت خودروسازی است.

تسلا موتورز به عنوان یکی از ارزشمندترین شرکت‌های خودروسازی دنیا شناخته می شود.

جالب است بدانید «ماسک» اولین شرکت خود با نام Corporation 2 Zip را در سال ۱۹۹۵ تأسیس کرد و تا امروز مجموعاً ۸ شرکت تأسیس کرده است.

روز دوشنبه ۲۰ جولای ۲۰۲۰ دارایی خالص «ماسک» از ۷۴ میلیارد دلار فراتر رفت و به پنجمین انسان ثروتمند دنیا تبدیل شد.

یک مأموریت موفق

«ناسا» اداره کل ملی هوانوردی و فضا آمریکا (NASA) در سال ۲۰۱۴ با دو شرکت SpaceX و بوئینگ قرارداد بست تا فضاپیمایی جدید با توانایی حمل منظم فضانوردان ناسا به فضا و بازگرداندن آنها به زمین، طراحی و تولید کنند.

اگرچه تأخیرهای فنی و شکست آزمایش‌ها، این برنامه را که قرار بود نهایتاً تا سال ۲۰۱۷ عملیاتی شود، به تعویق انداخت اما حالا و با پرتاب فضاپیمای «کرو دراگون» توسط SpaceX، دستاورد و موفقیتی بزرگ رقم خورده است.

پس از حدود ۶ سال تلاش بی وقفه، بالاخره SpaceX توانست کپسول «کرو دراگون» به ‌همراه فضانوردان ناسا را با موفقیت به فضا پرتاب کند.

این مأموریت در واقع یک پرواز آزمایشی به مقصد ایستگاه بین المللی فضایی (ISS) و بخشی از برنامه خدمه تجاری ناسا بود چرا که ناسا مدت‌ها درصدد وارد کردن بخش خصوصی به عرصه‌ پروازهای فضایی انسانی بود.

با انجام موفق این مأموریت و فرود موفقیت آمیز کرو دراگون به زمین – بر روی خلیج مکزیک – در تاریخ دوم آگوست، حمل منظم فضانوردان ناسا به ایستگاه فضایی در سال پیش‌ رو ممکن خواهد شد و به زودی فضانوردان ناسا و سازمان‌های فضایی کشورهای مختلف با همین نوع سفینه، به ایستگاه فضایی بین‌المللی اعزام خواهند شد.

این مأموریت تاریخی که Crew Dragon Demo-2 نام دارد، در روز شنبه ۱۰ خردادماه سال جاری (۳۰ می) از مرکز فضایی کندی ناسا واقع در فلوریدا آمریکا انجام شد.

این پرتاب، با حضور «داگلاس‌هارلی» و «باب بهنکن» دو فضانورد باسابقه ناسا انجام شد که سوار بر کپسول کرو دراگون (Crew Dragon) و با موشکی که توسط شرکت SpaceX طراحی و ساخته شده بود، به ایستگاه بین المللی فضایی منتقل شدند.

از سال ۲۰۱۱ که برنامه شاتل ناسا بازنشسته شده بود، از داخل خاک آمریکا کپسول سرنشین‌داری به مدار زمین فرستاده نشده بود و این مأموریت اولین پرتاب سرنشین‌‌دار به مدار زمین از داخل کشور آمریکا به حساب می آید.

ناسا اعلام کرده است که این مأموریت، اطلاعات ارزشمندی در مورد عملکرد موشک «فالکون ۹»، فضاپیمای کرو دراگون، سیستم‌های زمینی، عملیات درون مداری، پهلوگیری، فرود و… ارائه می دهد.

این مأموریت که اولین پرتاب سرنشین‌دار کپسول «دراگون» بود، پایان وابستگی ناسا به روسیه را رقم زد چرا که از جولای ۲۰۱۱ تاکنون، راکت روسی «سایوز» (Soyuz) تنها وسیله نقلیه ای بود که برای پروازهای سرنشین‌دار به ایستگاه فضایی بین‌المللی مورد استفاده قرار می گرفت.

در واقع «نخستین پرواز فضایی با تجهیزات یک شرکت خصوصی» و «نخستین مأموریت فضایی از خاک آمریکا بعد از سال ۲۰۱۱» دو ویژگی شاخص این مأموریت بود.

دانستنی‌های جالب درباره مأموریت Crew Dragon Demo-2

* پیش از این، در مأموریتی با عنوان Demo-1 که در ماه مارس ۲۰۱۹ انجام شد، یک سفینه سرنشین‌دار دراگون (که البته انسانی در آن حضور نداشت بلکه مانکنی به نام «ریپلی» در آن مستقر بود) به ایستگاه فضایی بین‌المللی فرستاده شد.

* ایده سفینه سرنشین‌دار دراگون اولین بار در ماه مه ۲۰۱۴ رونمایی شد.

دراگون که طراحی کپسولی شکل دارد، از زمان پرتاب تا کمی قبل از ورود دوباره به جو زمین، به بخشی به نام «بدنه» متصل است که صفحه‌های خورشیدی، رادیاتورهای برطرف‌کننده حرارت و باله‌هایی برای ایجاد پایداری هنگام سقوط اضطراری را در خود جای داده است.

ارتفاع مجموع این کپسول و بدنه، ۸.۱ متر است.

* در ایستگاه بین المللی فضایی سه فضانورد (دو تن از سازمان فضایی روسیه و یک تن از ناسا) مستقر بودند که سرنشینان دراگون پس از سفری ۱۹ ساعته، به آنها ملحق شدند.

در ارتباط زنده ویدئویی که ناسا با این ایستگاه فضایی برقرار کرده بود، زمینی‌ها هم شاهد دیدار این پنج فضانورد بودند.

* «باب بهنکن» یکی از فضانوردان دراگون گفت که ۷ ساعت از این سفر ۱۹ ساعته را در خواب بوده است!

* دراگون ۴ ماه مجوز فعالیت در فضا دارد و صفحه‌های خورشیدی که در کپسول دراگون کار گذاشته شده نیز حداکثر برای ۱۱۹ روز کار در فضا طراحی شده‌ است.

اگر مدت زمان ماندن دراگون در فضا طولانی‌تر می شد، این صفحه‌های خورشیدی اصلاً قادر به تولید انرژی کافی برای بازگرداندن فضانوردان به زمین نبودند!

* پیش از اعزام فضانوردان به فضا، عروسکی با آنها همراه شد!

این عروسک که «تریمور» (Tremor) نام دارد، به عنوان شاخص «گرانش صفر» در این مأموریت مورد استفاده قرار گرفت تا زمانی که در شرایط جاذبه صفر قرار گیرد، در داخل کپسول معلق شود و فضانوردان متوجه شوند که فضاپیمای دراگون محدوده کشش جاذبه‌ای زمین را ترک کرده‌ است.

این عروسک که توسط شرکت اسباب‌ بازی سازی TYساخته شده و ۴.۹۹ دلار قیمت داشت، حالا و پس از سفر به فضا، در وب سایت آمازون با عنوان «عروسک پولکی و باشکوه دراگون شرکت SpaceX» با قیمت ۱۹.۹۷ دلار به فروش گذاشته شده است!

* دراگون حتی قادر بوده که به طور خودکار و بدون هدایت انسان و با استفاده از حسگرهای GPS و دوربین و حسگرهای تصویری خود، در ایستگاه فضایی بین‌المللی پهلو بگیرد.

* فرود هم به نوبه خود جالب بود.

دراگون در بازگشت، تقریباً روی کره زمین پرتاب می‌شود و سرعت سفینه به هنگام ورود به جو زمین و اصطکاک آن با هوا، دمای زیادی تولید می کند.

دقیقاً به همین دلیل است که سفینه باید با چتر نجات و داخل آب فرود آید.

* ویدئوی پوشش زنده‌ پرتاب فضاپیمای «کرو دراگون»، در یوتیوب ۱۴ میلیون بار بازدید شده و به پربازدیدترین ویدیوی تاریخ کانال یوتیوب ناسا تبدیل شد.

* دو فضانوردی که با کپسول کرو دراگون به فضا سفر کردند، در بازگشت به زمین و وقتی داخل کپسول فضایی روی آب شناور بودند، با استفاده از تلفن ماهواره ای تماس‌هایی برقرار کردند تا سرگرم شوند!

«آنتونی ورها» یکی از کارمندان بخش هدایت پرواز ناسا و «مگان مک آرتور» همسر یکی از این فضانوردان، ازجمله کسانی بودند که این تماس‌ها را دریافت کرده‌اند.

* قرار است در آینده شرکت SpaceX فضانوردان ناسا و سازمان‌های فضایی دیگر کشورها و شرکت‌های خصوصی را با همین نوع سفینه‌های دراگون، به ایستگاه فضایی بین‌المللی منتقل کند.

* نخستین مأموریت عملیاتی و واقعی سفینه سرنشین‌دار دراگون با نام Crew-1 قرار بود در ۳۰ آگوست (۹ شهریور) سال جاری انجام شود که طی آن، سه فضانورد ناسا و یک فضانورد سازمان اکتشاف هوافضای ژاپن به ایستگاه فضایی بین‌المللی اعزام خواهند شد.

اما این مأموریت تا سپتامبر سال جاری به تعویق افتاده است.

جدیدترین دستاورد SpaceX

شرکت SpaceX در دوازدهمین مأموریت امسال خود، روز هفتم آگوست (۱۷ مرداد ۱۳۹۹) ۵۷ ماهواره اینترنتی (Starlink) و ۲ ماهواره مخصوص تصویربرداری از زمین (BlackSky) را به فضا فرستاد تا به صدها ماهواره دیگر که در حال چرخش در مدار زمین هستند، بپیوندند.

در مجموع، SpaceX تاکنون ۵۹۵ ماهواره استارلینک را روانه فضا کرده است.

ارسال این ۵۷ ماهواره در راستای انجام پروژه استارلینک (Starlink) انجام شد.

هدف این پروژه، استقرار هزاران ماهواره اینترنتی برای فراهم کردن شرایطی است که دسترسی به اینترنت در همه نقاط کره زمین میسر باشد.

هدف از ارسال دو ماهواره BlackSky نیز پیوستن به ۴ ماهواره دیگر از این سری است که به منظور پایش زمین و تهیه داده‌های زمین‌مکانی، در مدار زمین مستقر شده اند. قرار است در نهایت ۶۰ ماهواره BlackSky در مدار زمین مستقر شوند.

چشم‌انداز آینده

پس از انجام موفقیت آمیز مأموریت آزمایشی Crew Dragon Demo-2، بسیاری بر این باورند که عصر گردشگری فضایی آغاز خواهد شد و ممکن است افراد معمولی نیز سفر فضایی به مقصد ایستگاه فضایی بین‌المللی را تجربه کنند.

ناسا علیرغم اینکه پیش از این مخالف بهره‌برداری از فرصت‌های تجاری در ایستگاه فضایی بود، به نظر می رسد امروز با این هدف چندان هم مخالف نیست.

شاید هم روزی شرکت‌هایی مثل SpaceX و ناسا و بوئینگ و… با ارسال فضانوردان به ایستگاه فضایی، موفق شوند براساس برنامه‌ای منظم، مفهوم ترافیک فضایی را به واقعیت تبدیل کنند!

شاید هم واقعاً به عصر جدید پروازهای فضایی سرنشین‌دار وارد شده باشیم؛ دورانی که در آن، فضاپیماهای خصوصی انسان‌ها را به فضا و ایستگاه فضایی بین‌المللی منتقل خواهند کرد.

البته دست یافتن به این رؤیای دور از دسترس، قطعاً به این زودی‌ها برای افراد معمولی میسر نخواهد شد!

دیگر پست های آموزشی و اخبار دنیای فناوری را نیز از دست ندهید.

راستی! شما میتوانید در بخش دیدگاه ها موضوعات مورد علاقه خود را برای مقالات بعدی که به صورت اختصاصی توسط تیم وبسایت رسمی IDH تهیه میشوند با ما در میان بگذارید.

امیدواریم از این مقاله که درباره مأموریت موفقیت‌آمیز و تاریخی SpaceX بود استفاده و لذت برده باشید.