در این مقاله قصد داریم شما را با همه چیز درباره اینترنت ماهواره‌ای آشنا کنیم؛ اصلاً اینترنت ماهواره‌ای چیست، چطور کار می کند، چقدر به واقعیت نزدیک است، برای ایران کارآیی دارد یا خیر، برای بهره مندی از آن به چه تجهیزاتی نیاز است و…
پس از آنکه طی روزهای گذشته، درخواست وزیر تحول دیجیتال اوکراین از ایلان ماسک برای فراهم شدن اینترنت ماهواره‌ای در این کشور، به فعال شدن اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در اوکراین انجامید، موضوع اینترنت ماهواره‌ای باز سر زبان ها افتاد.
با اخبار فناوری و آموزش های وبسایت IDH همراه باشید.
اینترنت ماهواره‌ای استارلینک چیست؟
اینترنت ماهواره‌ای چیز جدیدی نیست و دو شرکت اصلی ارائه دهنده اینترنت ماهواره‌ای در ایالات متحده آمریکا به نام هیوزنت (HughesNet) و ویاست (Viasat) سال هاست در این زمینه فعالیت دارند. البته استارلینک تا اینجای کار، هم از سرعت دانلود و آپلود بالاتری نسبت به این دو برخوردار است و هم هزینه کمتری برای کاربر به همره دارد. بنا بر اعلام شرکت اسپیس ایکس؛ سرعت اینترنت استارلینک بین ۱۵۰ تا ۵۰۰ مگابیت در ثانیه است.
اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در حال حاضر برای کاربرانی که بین ۴۵ تا ۵۳ درجه عرض جغرافیایی زندگی می کنند، در دسترس است؛ یعنی شمال ایالات متحده، کانادا، استرالیا، نیوزلند و بخش هایی از ۱۰ کشور اروپا. البته این کشورها فعلاً در لیست انتظار ثبت نام هستند و زمان عرضه سرویس استارلینک برای این مناطق، در وبسایت Starlink آمده است.
جالب است بدانید استارلینک یک راه حل اینترنتی جهانی برای همه و به ویژه برای کسانی که در مناطق شهری و حومه شهر زندگی می کنند، نخواهد بود چرا که با توجه به محدودیت ظرفیت ماهواره، هر منطقه جغرافیایی دارای ظرفیت محدودی است.
تجهیزات اینترنت ماهواره‌ای
به طور کلی می توان گفت تجهیزات اینترنت ماهواره‌ای از سه جز اصلی شامل ماهواره فضایی، یک دیش ماهواره مستقر در منزل و یک روتر تشکیل می شود.
برخلاف تصور عموم، نمی توان به سادگی و بدون هیچ تجهیزات خاصی، به اینترنت ماهواره‌ای وصل شد بلکه برای متصل شدن به استارلینک، باید از آنتن‌های خاصی استفاده کرد.
استارلینک برای ارسال و دریافت داده ها، هم در ماهواره و هم در دیش سمت کاربر، از آنتن‌های خاصی با نام آنتن آرایه فازی (Phased Array Antenna) استفاده می‌کند که بدون نیاز به چرخیدن فیزیکی می‌توانند سیگنال ارسالی خود را در جهت های مختلف ارسال کنند.
آنتن پس از نصب، به صورت خودکار و تنها یک بار موقعیت خود را به سمتی از آسمان که بیشترین تعداد ماهواره استارلینک در آن قرار دارد یا سمتی که کمترین مانع فیزیکی بین آنتن و آسمان باشد را تنظیم می‌کند.
به گفته متخصصان شرکت SpaceX ؛ قرار است راه اندازی اینترنت ماهواره‌ای استارلینک برای کاربران بسیار ساده باشد. به صورت عملی راه اندازی سرویس اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در منزل با مراحل زیر انجام می شود:
کیت استارلینک (Starlink kit) در یک جعبه خاکستری رنگ و آماده همسویی با ماهواره‌هاست که شامل یک سه پایه در بالای ترمینال و روتر و کابل ضخیم مشکی رنگی به طول ۱۰۰ فوت است.
راه اندازی کیت استارلینک در پنج مرحله ساده انجام می شود:
- یک فضای باز پیدا کنید (دیش باید حدود ۱۰۰ درجه زاویه دید مستقیم به آسمان صاف داشته باشد)
- سه پایه را روی زمین قرار دهید و میله ترمینال را روی آن وصل کنید. روتر قبلاً به ترمینال و کابل متصل شده است.
- Starlink را روشن کنید و کابل را به منبع تغذیه وصل کرده و برنامه Starlink را از app store دانلود کنید.
- بعد از اینکه برنامه را نصب کردید، روی دکمه Start Setup کلیک کنید و روی Open Wifi Settings کلیک کرده و به شبکه Starlink بپیوندید.
- حالا نام و رمز عبور WiFi خود را در برنامه تنظیم کرده و با موبایل خود به آن وصل شوید. سپس برای بررسی زمان اتصال ترمینال به ماهواره‌ها، به برنامه برگردید. حالا دیش با یکی از ماهواره های استارلینک موجود در مدار همسو می شود و شما به اینترنت ماهواره‌ای وصل می شوید.
در حال حاضر، قیمت تجهیزات لازم برای اینترنت ماهواره‌ای استارلینک شامل آنتن و روتر در حدود ۵۰۰ دلار است. هزینه اینترنت استارلینک نیز ماهانه ۹۹ دلار است.
اینترنت ماهواره‌ای در ایران
مهمترین سؤالی که برای کاربران ایرانی پیش می آید، این است که آیا آنها هم خواهند توانست از اینترنت ماهواره‌ای بهره مند شوند یا خیر. در پاسخ باید گفت اگرچه قرار است استفاده از اینترنت ماهواره‌ای در تمام نقاط دنیا ممکن باشد، اما شرکت اسپیس ایکس بارها تأکید کرده ارائه اینترنت ماهواره‌ای فقط در صورت اجازه دولت ها امکان‌پذیر می شود و این شرکت درصدد نقض قوانین کشورها نیست و برای ارائه خدمات اینترنت ماهواره‌ای، با دولت ها مذاکره خواهد کرد.
ماهواره های اینترنتی نسبت به ماهواره های دیگر در ارتفاع پایین‌تری قرار می‌گیرند و مجوز دولت و حکومت ها در این مورد ضروری است.
با این‌حال حتی اگر اسپیس ایکس با مقامات ایران به توافق برسد، به نظر می رسد با توجه به تحریم های آمریکا امکان ارائه اینترنت ماهواره‌ای به کاربران ایرانی فراهم نشود یا شاید مسیری طولانی و پرهزینه سر راه کاربران ایرانی برای دسترسی به اینترنت ماهواره‌ای وجود داشته باشد.
سال گذشته ایلان ماسک در پاسخ به توییت یک کاربر ایرانی که درباره دسترسی مردم ایران به اینترنت ماهواره‌ای سؤال کرده بود، پاسخ داد: تا جای ممکن تلاش می‌کنیم از تمامی کاربران پشتیبانی کنیم.
براساس اعلام سایت رسمی استارلینک، ایران فعلاً جزو مناطق تحت پوشش ماهواره های استارلینک نیست. تصویر زیر پس از جستجوی کلمه «تهران» در سایت به نمایش درآمد که پیامی با این مضمون است که استارلینک هنوز در این منطقه در دسترس نیست، زیرا در انتظار تأیید نظارتی است و…
***
جالب است بدانید که شرکت اسپیس ایکس که در پاسخ به توییت معاون نخست وزیر اوکراین برای فراهم کردن اینترنت ماهواره ای در اوکراین، ماهواره های استارلینک را بر فراز اوکراین مستقر و اینترنت ماهواره ای را برای این کشور فراهم کرد، پیش از این نیز ۵۰ پایانه استارلینک را به کشور جزیره ای تونگا در اقیانوس آرام فرستاد تا پس از فوران آتشفشان در ماه ژانویه، دسترسی به اینترنت رایگان برای کمک به اتصال مجدد روستاهای دورافتاده فراهم شود. پایانه‌های استارلینک به بازیابی ارتباطات در مناطقی که از بلایای طبیعی آسیب دیده‌اند، کمک می‌کند.
منبع:
